Neden hangi kimyasalların kansere sebep olduğunu belirlemek için araştırma yapıp sonra da bunları yasaklamıyoruz?
Chicago’daki Illinois Üniversitesi Tıp Merkezi’nde Mesleki ve Çevresel Tıp Bölümü’nde eğitim veren Dr. Samu el Epstein’e göre kanser araştırmalarına ayrılan paranın çoğu, çevredeki kanserojenlerin etkisi altında kalmamızı önlemenin yollarını araştırma yerine tedavi araştırmalarına harcanmış durumda. Bu, kansere karşı gerçek ve başarılı bir savaş ilan etmek istiyorsak ele alınması gereken bir sorundur.
Florida Üniversitesinden Profesör Louis Guillette de bu konuda hemfikirdi: ‘Politikamızı değiştirmeli miyiz? Bu durum canımızı sıkmalı mı? Bence canımızı hiç olmadığı kadar sakınalı. Hatta sokaklara çıkıp bağırıyor olmamız gerek.’ Öte yandan gerçek şu ki bu maddeleri ortadan kaldırmak (devlet büyük çapta bir eyleme geçinceye kadar) hiç de kolay değil, çünkü her yerdeler: besinlerde, suda, havada ve evsel ürünlerde. Yine de ailenizin ve sizin bu maddelere maruz kalmanızı önemli ölçüde azaltacak birtakım adımlar var.
Östrojenik etkiye sahip olduğu belirlenen kimyasallar
Çevrede bulunan ya da evsel ürünlere ve yiyeceklerimize koyulmaya devam edilen en yaygın kimyasallardan bazılarım aşağıda görebilirsiniz:
• Alkilfenol: Bazı deterjan ve temizlik ürünlerinde kullanı
lan sürfaktanlar.
• Atrazin: Otkıran, yani yabancı otları öldüren kimyasal madde.
• 4Metilbenziliden kamfor (4MBC): Güneş kremleri.
• Bromlu alev geciktirici (BFRler): Mobilyalarda yaygın olarak kullanılır.
• Bütil hidroksianisol (BHA): Yiyecek koruyucu.
• Bisfenol A: Plastikte, plastikleştiricilerde, epoksi reçinesinde bulunur ve konteyner astarlarında kullanılır.
• Diklorodifeniltrikloretilen: DDTnin yıkım ürünlerinden biri.
• Diklorodifenildikloroetilen dieldrin (DDT): Tarım ilacı.
• Endosülfan: Tarım ilacı.
• Eritrosin (E127): Norveç ve ABD’de yasaklanan gıda boyası.
• Etinilöstradiol (kombine oral doğum kontrol hapı): Çevreye zenostrojen olarak salınmakta.
• Heptaklor: Tarım ilacı.
• Lindan/heksaklorosikloheksan: Tarım ilacı.
• Metaloöstrojenler: İnorganik zenostrojenlere ait bir sınıf.
• Metoksiklor: Tarım ilacı.
• Nonilfenol ve türevleri: endüstriyel sürfaktanlar; emülsiyon polimerizasyonu için emülgatörler; laboratuar deterjanları; tarım ilaçlarında kullanılır.
• Poliklorlu bifenil (PCBler): elektriksel yağlar, kayganlaştırdılar, yapıştırıcılar, boyalarda kullanılır.
• Fenolsülfatiazin: Kırmızı bir boya.
• Ftalatlar: Plastikleştirici; DEHP: PVC için plastikleştirici.
• Propil galat (E310): Sıvı ve katı yağ içeren yiyeceklere konulan bir antioksidan.
Bu kimyasallardan bazılarının yavaş yavaş kullanımdan kaldırılmış ya da kaldırılmakta olmasına rağmen, dünyanın bazı kesimlerinde hala kullanılmalarına izin verildiği için doğada birikmeye ve dolayısıyla etkilerini göstermeye devam etmektedirler.
Yukarıdaki kimyasalların çoğu hormonların işine karışmakla kalmayıp kanserojen etki de göstermektedir (kansere neden olmaktalar). Örneğin tarım ilaçları ile bazıpopülasyonlardaki kanser vakaları arasında ilişki kurulmuştur. Ancak bazı hormon bozucular kanserojen etki gösterse de, tüm kanserojenlerin hormon bozucu olduğu söylenemez. Bunu da göz önünde bulundurmak gerekir.
