Ön yargılı olmak insan doğasının bir parçasıdır. Bu illa kötü olmak zorunda değil. Ama yeni biriyle tanıştığınız zamanda onunla ilgili mutlaka bir fikir oluşur kafanızda.
Bu nedenle ilk izlenim çok önemlidir. Peki insanlar karşılarındaki kişileri hangi kriterlere göre değerlendirirler hiç merak ettiniz mi?
Ön Yargılı Değilim Demeyin!
Harvard’lı psikologlar, yeni biriyle tanıştığımız zaman 2 kritere dikkat ettiğimizi söylüyor.
Harvard Business School’da profesör olan Amy Cuddy ve psikolog meslektaşları Susan Fiske ve Peter Glick, 15 yıldır “ilk izlemin” konusunda çalışmalar yürütüyorlar. Bu çalışmalar sonucunda insan etkileşimlerinin bir kalıbı olduğunu söylüyorlar.
Cuddy “Presence” isimli kitabında konuyla ilgili şöyle diyor; biriyle tanıştığınız zaman karşınızdaki ilk olarak kendine şu iki soruyu soruyor:
- Bu insana güvenebilir miyim?
- Bu insana saygı duyabilir miyim?
Daha psikolojik olarak bakmak gerekirse, karşınızdaki kişi sizi önce sıcak biri misiniz sonra da yetkin biri mi diye yargılıyor. İdeal olarak hepimiz bu iki özelliğe de sahip olmak isteriz tabi.
Karşınızdakiler sıcaklık mı yetkinlik mi daha önemli diye içinde bulunduğunuz duruma göre karar veriyorlar.
Cuddy’e göre, profesyonel hayatta yetkinlik daha önemli bir özellik olabileceği için karşınızdaki bu özelliğe dikkat ediyor olabilir. Sonuçta bir iş görüşme gittiğinizde işverenler sizin sıcak bir insan olmanızdan ziyade yetkin biri olup olmadığınıza daha çok önem vereceklerdir.
Yine de gerçek şu ki, sıcak ya da güvenilir bir insan izlenimi vermek, sizi karşıdan değerlendiren insanlar için en önemli faktördür.
“Evrimsel bakış açısından değerlendirecek olursak, hayatta kalmak için karşımızdaki insanın bizim güvenimizi hakkedip etmediğini bilmek daha önemlidir” diyor Cuddy.
İlk insanları düşünecek olursak bu söylemin daha da mantıklı olduğunu görebiliriz. Mağarada yaşayan ilk insan yanındaki diğerinin, onu öldürüp yemeğini ve evini çalacağından çok daha fazla endişe ediyordu. Yetkinlik önemli bir kişilik özelliği olsa da, Cuddy’e göre yetkinlik değerlendirmesi karşıdakinin güveni kazanıldıktan devreye giriyor. Güçlü yanlarınızı göstermeye çok fazla odaklanmak karşıdaki kişi üzerinde negatif etki yaratabiliyor.
Yeni biriyle tanıştığınızda veya bir iş görüşmesine gittiğinizde bu iki kriteri aklınızda bulundurun. Sıcak ve güvenilir bir insan izlemini verdiğiniz zaman gerisi gelecektir.
