Dünyadaki obezite sorunu ve bunun şekerli yiyeceklerle olan bağlantısı, 30-40 yılda yapay tatlandırıcı sektörünün çığ gibi büyümesine ve yapay tatlandırıcıların marketlerden tutun da kafelere kadar her yerde ve tabi ki evlerimizde bulunmasına yol açtı. Hal böyle olunca çeşitleri de arttı. Ayrıca “light”, “diyet” veya “düşük kalorili” ürünlerin içinde de bulunmaya başladı. Sakızlar bile artık yapay tatlandırıcılı!
Yapay tatlandırıcıların çeşitlerini ve ne kadar sağlıksız olduklarını biliyor musunuz? Yapılan son araştırmalar yapay tatlandırıcıların kilo almayı önlemekten ziyade tam tersine kilo aldırdığını özellikle de bel bölgesinde yağ birikmesine neden olduğunu ortaya koydu.
Ayrıca yapay tatlandırıcıların şeker isteğini arttırdığı, bunun da obeziteye ve devamında diyabet ve kalp hastalığı gibi sorunlara yol açabileceği görülmüştür.
Bu maddeleri kullanmak tercih meselesidir fakat sağlık için oldukça zararlı oldukları bir gerçektir.
Kullanılmaması Gereken 5 Çeşit Yapay Tatlandırıcı
1. Sakarin
Şekerden 300 kat daha tatlı olan bu madde, tek başına ağızda metalik bir tat bıraktığı için genellikle başka yiyeceklerle karıştırılıyor. Bu tatlandırıcı yaklaşık 20 yıl boyunca Amerika Toksikoloji Programı tarafından kanser yapıcı ürünler listesinde yer aldı. 2000 yılında yeterli kanıt olmadığı için listeden çıkarılması büyük tartışmalara yol açtı. “Sweet N’Low” isimli tatlandırıcı sakarin içeriyor.
2. Sukraloz
Sukraloz şekerden 600 kat daha tatlıdır ve yine de kalorisi yoktur. Özellikle “diyet” olduğunu iddia eden yiyeceklerde bulunur. Bir çok araştırma bu maddenin kimyasal bileşiminin insanların sindirim sistemiyle uyumlu olmadığını ve düzgün bir şekilde metabolize edilemediğini göstermiştir. Bunu kullanan bazı kişilerde ishal, bağırsakta gaz veya kramp, baş ağrısı, ciltte tahriş, ödem gibi şikayetlere rastlanmıştır. “Splenda” isimli tatlandırıcı sukraloz içeriyor.
3. Asesülfam potasyum
Çok fazla bilinen bir tatlandırıcı maddesi değildir ama bir çok üründe bulunur. Bu yapay tatlandırıcının kansere neden olup olmadığına dair daha bir çok araştırma yapılması gerekiyor. Bileşenlerinden biri olan ve kanser yapıcı olarak bilinen metilen klorür endişe veriyor. Sunett ve Sweet One isimli tatlandırıcılar asesülfam potasyum içeriyor.
4. Aspartam
Yapay tatlandırıcıların en bilinenlerinden biri olan aspartam yıllardır kötüleniyor ve geçen sene neredeyse kullananların %75’i FDA’ya şikayette bulundu. Şikayetlerin nedenlerini ise şöyle sayabiliriz: depresyon, migren, Alzheimer, agresif davranışlar ve intihar düşüncesi. Ayrıca beyin tümörlerinin oluşumu ve aspartam kullanımı arasında bir bağ olup olmadığı konusunda bir çok araştırma yapılıyor. NutraSweet, Equal ve Sugar Twin isimli tatlandırıcılar aspartam içeriyor.
5. Neotam
Endüstri devi Monsanto tarafından üretilen piyasadaki en yeni tatlandırıcıdır. Kimyasal yapısı aspartama benzemektedir ve neotamın da metabolitlerinden biri formaldehittir. Bunun yanı sıra “3-dimethylbutyl” denilen bir kimyasal içeriyor ve bu kimyasal da Çevre Koruma Ajansı tarafından zararlı kimyasallar listesinde yer alıyor. Sweetos isimli ürün neotam içeriyor.
Bu tatlandırıcılar kilo verme ve sağlıklı beslenme için kullanılabilir dense de inanmayın, tamamen sağlıksız maddelerdir. Tatlandırıcı yerine çok az miktarda normal şeker kullansanız daha iyi bir alternatif olur. Doğal tatlandırıcı olarak da bal, akçaağaç şurubu, agave veya elma püresi gibi hem kendinden şekerli hem de sağlıklı alternatifler tercih etmelisiniz.