Belirli yiyeceklerin uyku düzenini, özellikle de canlı rüyaların görüldüğü birincil evre olan REM uykusunu etkileyebileceğine dair giderek bazı sınırlı araştırmaların sonuçları ortaya çıktı.
Sindirim bozulduğunda veya kan şekeri dalgalandığında, REM uykusunu bölebilir ve bu da daha canlı, yoğun veya duygusal olarak yoğun rüyalara yol açabilir.
İşte yiyeceklerin nasıl bir rol oynayabileceğiyle ilgili bir analiz:
Süt ürünleri, özellikle laktoz intoleransı olan kişilerde mide-bağırsak rahatsızlığına neden olabilir. Bu durum, uyku sırasında mikro uyarılmaları tetikleyerek rüyaların hatırlanma olasılığını artırabilir ve potansiyel olarak daha tuhaf veya rahatsız edici hale getirebilir.
Baharatlı yiyecekler vücut ısısını artırabilir, bu da daha yoğun rüyalar ve daha düşük uyku kalitesiyle bağlantılıdır.
Şekerli yiyecekler kan şekerinin düşmesine ve sempatik sinir sisteminin harekete geçmesine neden olarak gece uyanmalarını ve kortizol salınımını artırabilir; bunların her ikisi de rüyaları yoğunlaştırabilir veya onları duygusal olarak daha canlı hale getirebilir.
Ayrıca günün ilerleyen saatlerinde kafein almanın veya yatmadan önce ekran başında olmanın uykuyu olumsuz etkileyebileceği gibi, ağır, zengin veya şeker yüklü yiyeceklerin de REM uykusunu bozabileceği görülmüş.
REM uykusu bozulduğunda, rüyalar daha canlı veya tuhaf hissedilir. Bunun nedeni, yiyeceklerin bu rüyalara neden olması değil, uykunun kalitesine olan etkisidir.
Rüyaları ve Uykuyu Anlamak
Uyku döngüsü dört aşamadan oluşur; ilk üçü hızlı göz hareketi olmayan (NREM) uyku , dördüncüsü ise REM uykusudur.
Birinci evre uykuya kısa bir geçiştir.
İkinci aşamada vücut ve beyin aktivitesi önemli ölçüde yavaşlar.
Üçüncü evre veya derin uyku, hafıza ve fiziksel iyileşme için çok önemlidir.
Uykuya daldıktan yaklaşık 90 dakika sonra beyin dördüncü evreye girer. REM uykusu sırasında beyin aktivitesinde artış, hızlı göz hareketleri ve kas atoni (geçici felç) görülür.
Bu döngü her 90 ila 120 dakikada bir tekrarlanır ve yetişkinler genellikle gecede dört ila beş tam uyku döngüsü yaşarlar.
Rüyaların beynin anıları pekiştirmesine, duyguları işlemesine ve sinirsel bağlantıları güçlendirmesine yardımcı olduğu düşünülmektedir. Rüyalar her aşamada görülebilse de, REM rüyaları en yoğun ve sık görülenlerdir. REM uykusu sırasında beynin artan aktivitesi, günlük deneyimlerin ve duygusal süreçlerin yeniden düzenlenmesini sağlar.
Yemek ve Rüyalar Arasındaki Bağlantı Nedir?
Alanında uzman bir diyetisyene göre, yemek rüya ilişkisinin inanılmaz derecede ilginç olduğunu ancak yeterince araştırılmadığını ve bunun haklı sebepleri olduğunu açıklıyor.
Bu tür çalışmaları etkileyebilecek birkaç faktör var; bunlar arasında mevcut uyku bozuklukları, beklentiler, bireysel önyargılar, genel sağlık durumu ve duygusal faktörler yer alıyor.
Sağlıklı ve Sağlıksız Beslenme
Sınırlı araştırmalara rağmen son zamanlarda birkaç çalışmanın ilgi çekici bulgular ortaya koyduğu tespit edilmiş. Bu çalışmalar, akşamları daha az meyve tüketerek zengin bir beslenme düzeni de dahil olmak üzere sağlıklı beslenme alışkanlıklarının daha canlı rüyalar ve daha iyi rüya hatırlama ile sonuçlanabileceğini gösteriyor.
Öte yandan açlık ve tokluk uyarılarını takip etmeme, yüksek şeker alımı, duygusal ve tıkınırcasına yeme, akşamları yemek yeme eğilimi gibi sağlıksız alışkanlıkların olduğu bir beslenme düzeni, tuhaf veya olumsuz rüyalar ve kabuslarla potansiyel olarak bağlantılıdır.
Gıda İntoleranslarının Etkisi
Gıda intoleransları ve laktoz intoleransı gibi neden oldukları gastrointestinal semptomlar da olumsuz rüyalara yol açabilir. Gargano, sağlıklı bir diyet uygulayan, vücudunu dinleyen ve sezgisel beslenen birinin, vücudunun iyi çalışmasına ve genel olarak iyi hissetmesine neyin yardımcı olduğunu daha iyi bilebileceği hipotezini öne sürüyor.
Bu da, olumlu rüyaları hatırlamaya daha yatkın olup olmadıkları veya gerçekten daha olumlu rüyalar görmelerine yardımcı olup olmadıkları konusunda rüya görmeyi etkileyebilir.
Bir diğer hipotezin de gece geç saatlerde yemek yemenin hipotalamus-hipofiz-adrenal ekseni üzerindeki etkisi nedeniyle uykuyu bozabileceği olduğunu görüldü. Bunun nedeni, sindirim sisteminin sirkadiyen ritminin gece boyunca dinlenmeyi tercih etmesi ve akşam yemeğine geçişin sindirim hızını ve vücudun buna verdiği tepkiyi etkileyerek kortizol seviyelerini etkileyebilmesidir.
Şu ana kadar, beslenmenin rüyalarda değişikliğe neden olup olmadığı veya rüya ve uyku düzenindeki değişikliklerin beslenme tercihlerimizi etkileyip etkilemediği net değil.
Daha İyi Uyku ve Daha Keyifli Rüyalar İçin Neler Yapabilirsiniz?
Yiyeceklerin uyku kalitesi üzerindeki etkisinin rüyalar üzerindeki etkisinden daha kapsamlı bir şekilde incelendiği belirtiliyor. Genel olarak, bir kişinin genel beslenmesinde daha fazla meyve, sebze, yağlı balık ve süt ürünü varsa, daha iyi uyku kalitesine sahip olma olasılığı daha yüksektir. Ancak, ilave şeker, yağ ve işlenmiş gıdaların yoğun olduğu bir beslenme, parçalı uykuya ve düşük uyku kalitesine neden olabilir.
Daha fazla bilgi ve kanıt araştırması yapmak isteyenler için faydalı linkler: 1, 2, 3, 4
