Kısa çalışma ödeneği, devlet tarafından çalışma hayatındaki vatandaşların mağdur olmaması için verilen bir finansal destektir.
Koronavirüs salgını nedeni ile işletmeler çalışmalarını durdurmak ya da çalışma saatlerini azaltmak zorunda kalmaları halinde bu ödenekten yararlanabilir.
Kısa çalışma ödeneği verilebilmesi için öne sürülen şartlar şunlardır:
- İşletmenin çalışma süresinin en az 3’te 1 oranında azaltılması gerekiyor. Bu orana örnek verilmesi gerekirse, haftada 6 iş günü çalışan işletmenin haftada 2 gün çalışması verilebilir.
- İşletmenin çalışmasını tümüyle durdurması ya da en az 4 hafta boyunca çalışmaya ara vermesi gerekiyor
- Kısa çalışma ödeneğinden yararlanılabilmesi için en önemli şart, işverenin işyerinden işçi çıkartmaması olarak belirleniyor.
İş Dünyasının bulaşıcı Covıd-19 salgınından ekonomik anlamda olumsuz etkilenmemesi için devlet tarafından işsizlik fonu kullanılarak işletmelere para yardımı yapılacak.
Kısa çalışma ödeneği ile ilgili İşlemler İŞKUR üzerinden gerçekleştirilecek. Yapılan açıklamaya göre asgari ücret desteği ile birlikte çalışanlara verilecek maaşın 1825 TL’si devlet tarafından karşılanacak. İşveren uygun bulduğu takdirde maaşın üzerine ilavede bulunabilecek.
Kısa çalışma ödeneği başvuru yapan hemen hemen bütün sektörler verilecek.
Yürürlükteki kanun uyarınca verilecek ödenekten faydalanılabilmesi için işçinin kısa çalışma ödeneği verilmeye başlanmasından itibaren hesaplanmak üzere, daha önceki en son 120 gün hizmet akdine bağlı olan kişilerden son 3 yıllık zaman zarfında en az 600 gün boyunca işsizlik sigortası priminin yatırılmış olmalıdır. Yeni yapılan çalışmalarda ise Aile Çalışma Ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk yaptığı açıklama bakanlığı tarafından yukarıda bahsi geçen 600 gün şartının kaldırılmasına çalışıldığını bildirdi. Böylece daha fazla işletme ve çalışanın bu imkandan yararlandırılmasına çalışıyor.
Kısa Çalışma Ödeneği Tutarı Ne Kadar?
Kısa çalışma ödeneği hesaplaması yapılırken çalışanın 12 aylık prime esas kazancı üzerinden hesaplama yapılır. Çalışanın günlük ortalama brüt kazancın % 60’ı ödeniyor. Verilen kısa ödenek tutarları için ilan edilen rakamlar şunlardır:
- Son 1 yıl boyunca asgari ücretle çalışan işçiye devlet tarafından verilecek aylık ödenek bin 752 TL,
- Aylık 4 Bin lira alan bir çalışana devlet tarafından verilen kısa çalışma ödeneği tutarı, aylık 2 Bin 382 TL,
- Kazancı 8 Bin lira olan çalışana ise devlet tarafından verilecek ödenek 4 Bin 380 TL olarak belirlendi.
Yapılan düzenlemeye göre kısa çalışma ödeneği tutarı aylık asgari ücret brüt miktarının % 150’sini geçemez. Ayrıca devlet tarafından kısa çalışma ödeneği kapsamı içinde, çalışanların genel sağlık sigortası primleri de ödeniyor.
Kısa Çalışma Ödeneği Yatırılacağı Tarih
Kısa çalışma ödeneği ayın 5. Günü itibariyle işçilerin banka hesapların yatırılacağı bildirildi.
Ödemeler PTT bank tarafından gerçekleştirilecek. Kısa çalışma ödeneğinin verileceği süre şimdilik 3 ay olarak belirlendi. İlerleyen dönemlerde bahse konu ödeneğin süresinin 6 aya kadar uzatılıp uzatılmayacağı, Cumhurbaşkanın vereceği karara bağlı olacaktır.
Kısa Çalışma Ödeneği Başvurusu Nasıl Yapılacak
Kısa çalışma ödeneğine müracaat için işveren İŞKUR’a başvurmalıdır. üzerinden yapacak. Bu amaçla işverenin elektronik ortam üzerinden İŞKUR’a iletmesi gereken belgeler şunlardır:
- ‘’Kısa Çalışma Ödeneği Başvuru Dilekçesi’’ ,
- ‘’Kısa Çalışma Bildirim Listesi’’dir.
Kısa çalışma ödeneği başvurusu için bu belgeler www.iskur.gov.tr internet adresi üzerinden elektronik posta ile yollanacak.
Ayrıca müracaatın olabildiğince hızlı değerlendirilebilmesi için, işverenin virüsten olumsuz etkilendiğine dair kanıtları da yukarıda bildirilen belgelerle birlikte İŞKUR’A sunması isteniyor.
Bunların yanı sıra İŞKUR gerekli gördüğü hallerde işverenden konu ile ilgili başka belgeler de talep edebilecek.
Talebin İŞKUR’a ulaştığı bilgisi, başvuru sahibine internet ortamında bildirilecek. İşverenin talebi İŞKUR bünyesinde görev yapan iş müfettişleri tarafından incelenerek, kısa çalışma ödeneği verilip verilmeyeceği belirlenecek.
Müfettişler bütün incelemeleri elektronik posta ile yollanan belgeler üzerinde yapacak. İş Müfettişlerinin değerlendirmesine göre işçilerin kısa çalışma ödeneği alıp alamayacağına karar verilecek.
Kısa çalışma ödeneği talebinin kabul edildiği işverene elektronik ortamda bildirilecek.
Eğer işyeri çalışmasını kendisi durdurdu ise, yapılacak uygunluk tespiti incelemesinde virüs sebebi ile çalışmanın durdurulduğunu belgelemesi yeterli kabul ediliyor.
Daha sonra işveren başvurunu kabul olduğunu çalışanlarına iletmekle yükümlüdür. Bu bilgiyi aldıktan sonra işverenin çalışan listesini yani Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek İŞKUR’a elektronik ortamda iletmesi gerekiyor.
Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Diğer Bilgiler
İşveren işletmesinde kaç kişi çalıştırırsa, çalıştırsın yine de kısa çalışma ödeneğine başvuru yapabilir.
Bu ödenekten daha eski tarihlerde başka sebeplerle yararlanmış bulunan iş yerleri de yararlanabilecektir.
Ayrıca kısa çalışma ödeneğinden hali hazırda prim ve/veya vergi borcu bulunan vatandaşlar da yararlanabilecek. Ödeme yapılırken çalışan vatandaşın SGK’ya bildirilmiş resmi primleri göz önünde bulundurularak hesaplanır.
Bu ödenekten yaralanmak için sadece işveren müracaat edebiliyor. Çalışanların bireysel olarak böyle bir başvuru hakkı bulunmuyor.
Gerekli şartlar sağlayan yabancı çalışanlar da bu haklardan yararlanabilecekler.
Kısa çalışma ödeneği alma hakkı bulunan işletmeler öncelikle asgari ücret olmak üzere, bütün istihdam teşviklerinden de yararlanma hakkına sahipler.
Çalışanın genel sağlık sigorta primi kaynağı olarak İşsizlik fonu kullanılacak. Bu ödeneğin alındığı süre boyunca işverenin çalışanı için kısa ya da uzun dönemli sigorta primi yatırma yükümlülüğü bulunmuyor.
