Atriyal Septal Defekt (ASD) Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Atriyal Septal Defekt (ASD) nedir? ASD belirtileri nelerdir? Neden oluşur ve nasıl tedavi edilir?

Kalp sağlığı, yaşam kalitesini doğrudan etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Doğuştan gelen kalp hastalıkları arasında yer alan Atriyal Septal Defekt (ASD), kalbin kulakçıkları arasında anormal bir açıklık bulunması durumudur. Bu durum, kalbin normal işleyişini bozarak zamanla ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

ASD hakkında merak edilen tüm sorulara yanıt bulacaksınız.

Atriyal Septal Defekt (ASD) Nedir?

Atriyal Septal Defekt, kalbin sağ ve sol kulakçıkları (atriyumlar) arasında doğuştan gelen bir delik olması durumudur. Normalde bu iki kulakçık arasında bir duvar (septum) bulunur ve bu duvar, oksijenli ve oksijensiz kanın birbirine karışmasını engeller. Ancak ASD durumunda bu duvarda bir açıklık vardır ve bu açıklık nedeniyle sol kulakçıktaki oksijenli kan, sağ kulakçığa geçer. Bu da kalbin sağ tarafında hacim yüküne ve zamanla kalp yetmezliğine neden olabilir.

ASD Türleri

ASD, açıklığın yerine ve büyüklüğüne göre farklı türlerde sınıflandırılır:

• Ostium Secundum ASD: En yaygın görülen türdür. Kalbin üst kısmındaki septumda yer alır.
• Ostium Primum ASD: Kalbin alt kısmında, atriyoventriküler kapaklara yakın bir bölgede bulunur. Genellikle başka kalp anomalileriyle birlikte görülür.
• Sinüs Venosus ASD: Nadir görülen bir türdür. Üst vena kava ile sağ atriyumun birleştiği bölgede yer alır.
• Koroner Sinüs ASD: En nadir türlerden biridir. Koroner sinüs ile sol atriyum arasında açıklık bulunur.

Atriyal Septal Defekt Belirtileri Nelerdir?

ASD, küçük boyutlu olduğunda genellikle belirti vermez ve yıllarca fark edilmeden kalabilir. Ancak açıklık büyükse veya zamanla büyürse, çeşitli semptomlar ortaya çıkabilir. Belirtiler genellikle çocukluk döneminde fark edilse de bazı bireylerde yetişkinliğe kadar belirti vermeyebilir.

Yaygın Belirtiler

• Çabuk yorulma
• Çocuklarda gelişim geriliği
• Solunum sıkıntısı
• Çarpıntı
• Tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları
• Kalp üfürümü (doktor muayenesinde stetoskopla duyulabilir)
• Bacaklarda, karında veya damarlarda şişlik (ileri vakalarda)

Bu belirtiler başka kalp hastalıklarında da görülebileceği için, doğru tanı için kardiyolojik değerlendirme şarttır.

Atriyal Septal Defekt Neden Olur?

ASD, genellikle doğuştan gelen bir kalp kusurudur. Yani bebek anne karnındayken kalbin gelişimi sırasında septum tam olarak kapanmaz. Ancak bu durumun neden oluştuğu her zaman net olarak bilinmemektedir. Yine de bazı risk faktörleri ASD gelişme olasılığını artırabilir.

Risk Faktörleri

• Genetik yatkınlık: Ailede doğuştan kalp hastalığı öyküsü olan bireylerde ASD riski artar.
• Down Sendromu gibi genetik bozukluklar: ASD, bazı kromozomal anomalilerle birlikte görülebilir.
• Hamilelikte enfeksiyonlar: Özellikle ilk trimesterde geçirilen kızamıkçık gibi enfeksiyonlar kalp gelişimini etkileyebilir.
• Alkol ve sigara kullanımı: Gebelikte alkol veya sigara kullanımı doğumsal kalp kusurlarına neden olabilir.
• Kontrolsüz diyabet: Annenin diyabetinin iyi kontrol edilmemesi, fetal kalp gelişimini olumsuz etkileyebilir.

Atriyal Septal Defekt Nasıl Teşhis Edilir?

ASD’nin teşhisi genellikle fizik muayene sırasında duyulan kalp üfürümü ile başlar. Ancak kesin tanı için görüntüleme yöntemlerine başvurulur.

Tanı Yöntemleri

• Ekokardiyografi (EKO): Kalbin ultrasonla görüntülenmesini sağlar. ASD’nin boyutu ve yeri net olarak görülebilir.
• Transözofageal Ekokardiyografi (TEE): Daha detaylı görüntüleme sağlar. Özellikle erişkinlerde tercih edilir.
• Kalp kateterizasyonu: Nadir durumlarda kullanılır. Kalp içi basınçları ölçmek için yapılır.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Kalbin yapısal detaylarını gösterir.

Atriyal Septal Defekt Tedavi Yöntemleri

ASD tedavisi, açıklığın büyüklüğüne, hastanın yaşına ve semptomların şiddetine göre değişir. Küçük ASD’ler genellikle tedavi gerektirmez ve zamanla kendiliğinden kapanabilir. Ancak büyük açıklıklar için müdahale şarttır.

İzlem (Takip)

Küçük ve semptomsuz ASD’lerde düzenli kardiyolojik takip yeterli olabilir. Bu tür vakalarda açıklık zamanla kapanabilir veya sabit kalabilir.

İlaç Tedavisi

ASD’yi doğrudan kapatmaz ancak semptomları hafifletmek için kullanılır. Örneğin:

• Diüretikler (idrar söktürücüler): Kalp üzerindeki yükü azaltır.
• Beta blokerler: Kalp ritmini düzenler.
• Antikoagülanlar: Pıhtı oluşumunu önler, özellikle çarpıntı varsa.

Kateterle Kapatma (Ameliyatsız Yöntem)

Günümüzde en sık tercih edilen yöntemlerden biridir. Kasık damarından girilerek kalbe ulaşılır ve açıklık özel bir cihazla kapatılır. Bu yöntem genellikle Ostium Secundum ASD için uygundur.

Cerrahi Müdahale

Kateterle kapatılamayan büyük ASD’lerde açık kalp ameliyatı gerekebilir. Cerrahi sırasında açıklık dikişle kapatılır veya yama (patch) kullanılır. Bu yöntem, özellikle Ostium Primum ve Sinüs Venosus ASD’lerde tercih edilir.

ASD Tedavi Edilmezse Ne Olur?

ASD tedavi edilmediğinde zamanla ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonlar arasında:

• Kalp yetmezliği
• Ritim bozuklukları (özellikle atriyal fibrilasyon)
• Pulmoner hipertansiyon (akciğer damarlarında yüksek basınç)
• İnme (kan pıhtısının beyne gitmesi)

Bu nedenle ASD tanısı konulan bireylerin düzenli takip edilmesi ve gerekli durumlarda tedaviye yönlendirilmesi hayati önem taşır.

ASD ile Yaşam: Tedavi Sonrası Süreç

ASD kapatıldıktan sonra hastaların büyük çoğunluğu normal bir yaşam sürdürebilir. Ancak bazı durumlarda yaşam boyu takip gerekebilir. Özellikle ritim bozukluğu gelişen bireylerde düzenli EKG ve EKO kontrolleri önemlidir.

Çocuklarda ASD kapatıldıktan sonra büyüme ve gelişme hızlanır. Erişkinlerde ise egzersiz kapasitesi artar ve yaşam kalitesi belirgin şekilde iyileşir.

ASD Hakkında Sık Sorulan Sorular

ASD genetik midir?

ASD genetik yatkınlık gösterebilir. Ailede doğuştan kalp hastalığı öyküsü olan bireylerde risk artar.

ASD kendiliğinden kapanır mı?

Küçük ASD’ler çocukluk döneminde kendiliğinden kapanabilir. Ancak büyük açıklıklar genellikle müdahale gerektirir.

ASD ameliyatı riskli midir?

Günümüzde ASD ameliyatları oldukça güvenlidir. Özellikle kateterle kapatma işlemi minimal invaziv olduğu için iyileşme süreci hızlıdır.

Keşfedin: Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir? Bel Fıtığına Ne İyi Gelir?

Özet

Atriyal Septal Defekt (ASD), kalbin kulakçıkları arasında doğuştan gelen bir açıklık olup, zamanla ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Küçük ASD’ler genellikle belirti vermezken, büyük açıklıklar çabuk yorulma, çarpıntı ve solunum sıkıntısı gibi semptomlara neden olabilir. Tanı, genellikle ekokardiyografi ile konur ve tedavi seçenekleri arasında izlem, ilaç tedavisi, kateterle kapatma ve cerrahi müdahale yer alır.

ASD erken teşhis ve uygun tedavi ile tamamen kontrol altına alınabilir. Bu nedenle, özellikle çocuklarda gelişim geriliği veya çabuk yorulma gibi belirtiler varsa bir kardiyoloji uzmanına başvurmak büyük önem taşır.

Bu yazıyı faydalı bulduysanız, lütfen sosyal medya hesaplarınızda paylaşarak daha fazla kişinin bilinçlenmesine katkıda bulunun. Kalp sağlığı herkesin meselesidir!