Kimyon en çok kullanılan baharatlardan biridir. Peki kimyon hakkında neler biliyorsunuz?
Kendine özgü tadı ile kimyon yemeklerde kullanılır. Ancak sağlık açısından da çok önemli faydaları vardır.
Araştırmaların ortaya koyduğu kimyonun 9 faydasını sizler için açıklıyoruz.
Sindirim sağlığını destekler
Kimyonun önemli özelliklerinden biri hazımsızlığa iyi gelmesidir. Sindirim enzimlerini hızlandırarak sindirimi destekler. Ayrıca irritabl bağırsak sendromu belirtilerini de azaltabilir.
Zengin bir demir kaynağıdır
Kimyon tohumları doğal olarak demir açısından zengindir. Bir çay kaşığı öğütülmüş kimyon, 1.4 mg demir içerir. Bu da günlük gereken demir miktarının %17.5’idir.
Demir eksikliği, dünya nüfusunun %20’sini ve en zengin ülkelerdeki 1000 kişiden 10’unu etkileyen en yaygın besin eksikliklerinden biridir. Özellikle çocukların büyümelerini desteklemek için demire, genç kadınların ise adet sırasında kaybedilen kanın yerine demire ihtiyacı vardır.
Çok az yiyecek kimyon kadar demir içerir. Bu, baharat olarak küçük miktarlarda kullanıldığında bile iyi bir demir kaynağı olarak görülür.
Yararlı bitkisel bileşenler içerir
Kimyon, terpenler, fenoller, flavonoidler ve alkaloidler dahil olmak üzere potansiyel olarak sağlığa faydalı birçok bitki bileşiği içerir.
Bunlardan birkaçı, vücudunuza serbest radikallerden gelen hasarı azaltan kimyasallar olan antioksidanlardır. Serbest radikaller temelde yalnız elektronlardır. Elektronlar çiftler halinde olmayı severler ve ayrıldıklarında kararsız hale gelirler. Bu yalnız veya “serbest” elektronlar, vücudunuzdaki diğer kimyasallardan diğer elektron ortaklarını çalar. Bu sürece “oksidasyon” denir.
Atardamarlarınızdaki yağ asitlerinin oksidasyonu, arterlerin tıkanmasına ve kalp hastalığına yol açar. Oksidasyon ayrıca diyabette iltihaplanmaya neden olur ve DNA’nın oksidasyonu kansere sebep olabilir.
Kimyondaki gibi antioksidanlar, yalnız bir serbest radikal elektrona bir elektron vererek onu daha kararlı hale getirir. Kimyonun antioksidanları muhtemelen bazı sağlık yararlarını gösteren bilgilerdir.
Diyabete iyi gelir
Kimyon bileşenlerinden bazıları, şeker hastalığının tedavisine yardımcı olma konusunda umut vaat ediyor.
Bir klinik çalışma, konsantre kimyon takviyesinin, bir plaseboya kıyasla, fazla kilolu bireylerde erken diyabet göstergelerini iyileştirdiğini gösterdi. Kimyon ayrıca diyabetin bazı uzun vadeli etkilerine karşı koyan bileşenler içerir.
Diyabetin vücuttaki hücrelere zarar vermesinin yollarından biri, gelişmiş glikasyon son ürünleridir. Diyabette olduğu gibi kan şekeri seviyesi uzun süre yüksek olduğunda kan dolaşımında kendiliğinden üretilirler. Gelişmiş glikasyon son ürünleri, şekerler proteinlere bağlandığında ve normal işlevlerini bozduğunda oluşur.
Gelişmiş glikasyon son ürünleri diyabette gözlere, böbreklere, sinirlere ve küçük kan damarlarına verilen zarardan muhtemelen sorumludur. Kimyon, en azından test tüpü çalışmalarında gelişmiş glikasyon son ürünlerini azaltan birkaç bileşen içerir.
Bu çalışmalar konsantre kimyon takviyesinin etkilerini test ederken, baharat şeklinde rutin kimyon kullanmak diyabette kan şekerini kontrol etmeye yardımcı olabilir.
Bu etkilerden neyin sorumlu olduğu veya fayda sağlamak için ne kadar kimyon tüketmek gerektiği ise henüz belli değildir.
Kandaki kolesterolü iyileştirir
Kimyon ayrıca klinik çalışmalarda kan kolesterolünü iyileştirmiştir.
Bir çalışmada, sekiz hafta boyunca günde iki kez alınan 75 mg kimyon, sağlıksız kan trigliseridlerini düşürdü. Başka bir çalışmada, bir buçuk ay boyunca kimyon özütü alan hastalarda oksitlenmiş “kötü” LDL kolesterol seviyesi yaklaşık %10 azaldı.
88 kadından oluşan bir çalışma, kimyonun “iyi” HDL kolesterol düzeylerini etkileyip etkilemediğine baktı. Üç ay boyunca günde iki kez yoğurtla birlikte 3 gram kimyon alanların, kimyonsuz yoğurt yiyenlere göre daha yüksek HDL seviyesi vardı.
Diyette baharat olarak kullanılan kimyonun bu çalışmalarda kullanılan takviyelerle aynı kan kolesterolü faydalarına sahip olup olmadığı bilinmemektedir.
Ayrıca, tüm çalışmalar bu etki üzerinde hemfikir değildir. Bir çalışma, kimyon takviyesi alan katılımcılarda kan kolesterolünde bir değişiklik bulamamıştır.
Kilo verme ve yağ azaltmaya yardımcıdır
Konsantre kimyon takviyeleri, birkaç klinik çalışmada kilo kaybının sağlanmasına yardımcı olmuştur.
88 fazla kilolu kadın üzerinde yapılan bir çalışmada, 3 gram kimyon içeren yoğurdun, içermeyen yoğurtla karşılaştırıldığında kilo kaybını teşvik ettiği bulundu. Başka bir çalışma, her gün 75 mg kimyon takviyesi alan katılımcıların, plasebo alanlardan 1.5 kilo daha fazla kaybettiğini gösterdi.
Üçüncü bir klinik çalışma, 78 yetişkin erkek ve kadında konsantre kimyon takviyesinin etkilerine baktı. Takviye alan kişiler, almayanlara göre sekiz hafta boyunca 1 kg daha fazla kilo verdiler.
Yine, tüm çalışmalar aynı fikirde değil. Günde 25 mg’lık daha küçük bir doz kullanan bir çalışma, plaseboya kıyasla vücut ağırlığında herhangi bir değişiklik görmemiştir.
Kimyon kullanmalı mısınız?
Yiyecekleri mevsiminde küçük miktarlarda kullanarak kimyonun bazı faydalarını elde edebilirsiniz. Bu miktarlar, antioksidanlar, demir ve kan şekerini kontrol altına almak için potansiyel faydalar sağlayacaktır.
Kilo kaybı ve gelişmiş kan kolesterolü gibi diğer, daha deneysel faydalar, muhtemelen ek formda daha yüksek bir doz gerektirebilir. Birden fazla çalışma, katılımcıları sorunları bildirmeden 1 grama kadar (yaklaşık 1 çay kaşığı) kimyon takviyesi almasını test etti. Bununla birlikte, kimyona karşı şiddetli alerjik reaksiyonlar bildirilmiştir, ancak çok nadirdir.
Bununla birlikte, yiyeceklerde tüketebileceğinizden çok daha fazla kimyon içeren herhangi bir takviye alırken dikkatli olun. Herhangi bir içerik maddesinde olduğu gibi, vücudunuz normalde diyette deneyimlemeyeceği dozları işleyecek donanıma sahip olmayabilir.
Takviyeleri denemeye karar verirseniz, doktorunuza ne aldığınızı bildirin ve takviyeleri tıbbi tedavileri yerine koymak değil, tamamlamak için kullanın.
Son değişiklik: 19 Eylül 2025
