Fare ve insan hücreleri üzerinde yapılan yeni bir araştırma beyinle bağırsaklar arasındaki bağlantıya dikkat çekiyor.
Yeni araştırma, Parkinson hastalığının bağırsaklarda başlıyor olabileceğini öne sürüyor ve bunu destekleyecek bir çok bulgu ortaya koyuyor.
Parkinson Hastalığı Bağırsaklarda Başlıyor Olabilir
Araştırma, sinir hücrelerinde bulunan ve zamanla bozularak Parkinson hastalarının beyinlerinde kümelenen bir proteinin ince bağırsakta da bulunduğunu gösteriyor.
Bulgular bu proteinin ilk başta bağırsaklarda değişiklik göstermeye başladığını ve sonra beyne gittiğini, orada da Parkinson belirtilerine yol açtığını destekliyor.
“Alpha-synuclein” adı verilen protein beyinde bol miktarda bulunuyor. Sağlıklı hücrelerde hücre sıvısı içinde çözünüyor. Ama Parkinson hastalarında anormal bir şekil alıyor. Anormal haldeki protein sinir sistemi vasıtasıyla beyne yayılıyor. Beyinde birbirlerine tutunarak kümeler oluşturuyorlar ve nöronlara hasar veriyorlar.
2005 yılında araştırmacılar beyninde bu kümelerden bulunan Parkinson hastalarının bağırsaklarında da kümeler bulunduğunu rapor etmiş.
Konuyla ilgili araştırmaların sonuçları kötü proteinin bağırsaklarda oluşmaya başladığını öngörüyor.
Ama hala bir soru işareti var: Bağırsaklarda değişim gösteren proteinler beyne nasıl yayılıyor. Bu protein bağırsak boşluğunda ya da mide-bağırsak sisteminde başka yerlerde bulundu, ama “sinirler bağırsak boşluğuna açılmıyor” diyor Duke Üniversitesi profesörlerinden Dr. Rodger Liddle.
Önemli bir ipucu 2015 yılında ortaya çıktı. Liddle’nin ekibi ince bağırsağın duvarlarında bulunan hücrelerin sinir hücrelerine çok benzer şekilde davrandıklarını keşfetti. Hücreler endokrin hücreleriydi, yani hormon üretiyorlardı, ama sinir taşıyıcılar ve normalde nöronlarda bulunan başka proteinler içeriyorlardı. Hatta bu hücreler haberleşmek için nöronlarla benzer şekilde dallanıp budaklanıyordu.
Bu endokrin hücreleri nöronların yanına koyulduğunda nöronlar gibi davranıyorlar. Bu süreç 2015 yılında Clinical Investigation dergisinde yayınlanan bir çalışmada hızlandırılmış videoda gösteriliyor.
“Bunların ardından parçaları birleştirmeye başladık – bu hücrelerin oldukça fazla sinire benzer özellikleri bulunuyor, bakalım alpha-synuclein de içeriyorlar mı. eğer içeriyorlarsa, belki de Parkinson hastalığının kaynağı olabilirler” diyor Dr. Liddle.
Dr. Liddle ve ekibi endokrin hücrelerinin alpha-synuclein içerdiğini yaptıkları araştırma ile gösterdikten sonra, şimdi de Parkinson hastalarındaki endokrin hücrelerinin bu proteinin malformasyona uğramış halini taşıdıklarını da ortaya çıkarmak istiyor.
Eğer bunu başarabilirlerse bozulan proteinin bağırsaktan beyne nasıl yayıldığını da öngörebilecekler.
Daha üzerinde araştırma yapılması gereken bir konu olsa da bağırsaklardaki proteinlerin, iyi bakterilerin ne kadar önemli olduğu bir kez daha ortaya çıkmış oluyor.