Alzheimer hastalığı, genellikle 65 yaş ve üstü yaşlılarda görülen bir demans türüdür. Ancak 65 yaşından önce de belirtilerin işaret ettiği erken başlayan Alzheimer hastalığı da görülebilir. Bu durumda erken harekete geçmek son derece önemlidir.
Alzheimer başta hafıza sorunlarına ve çeşitli semptomlara neden olur. Zamanla ilerlemesi hızlı olabilir. Tedavisi olmamasına rağmen, semptomları hafifletmek ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için yapılabilecek bazı şeyler vardır.
Alzheimer’ı şüphesini doğuran birçok belirti vardır. Ayrıca hafıza kaybı sorunu da baş göstermeye başlar. Eğer kişi aşağıdaki belirti veya semptomlardan birini veya birkaçını yaşıyorsa, doktora başvurmalıdır.
Gündelik Hayatı Etkileyecek Seviyede Hafıza Sorunlarının Baş Göstermesi
Alzheimer’ın en güçlü belirtisi hafıza kaybıdır. Bu hafıza kaybı şu şekilde baş gösterebilir;
- Yeni öğrenilmiş bilgileri unutulması
- Sürekli söylenmiş bilgilerin tekrarlanarak sorulması
- Önemli olay ve tarihleri unutmak
Yaş ilerlerdikçe bazı durumlarda unutkanlık baş gösterebilir. Her durum Alzheimer olarak değerlendirilemez. Alzheimer hastası belirgin hafıza kaybı sorunları yaşar. Aynı bilgiyi defalarca unutabilir.
Günlük İşleri Tamamlamada Sıkıntı Çekme
Alzheimer’ın bir başka yaygın erken belirtisi, rutin olarak yerine getirdiği görevleri yerine getirmek zorlanmasıdır. Erken belirti gösteren Alzheimer hastalığında;
- Bakkala, markete gitmeyi unutmak
- Ev veya işte önceliği yüksek bir işi yapamamak
- Sürekli yaptığı bir şeyi tamamen unutmak
Yaşlılığın verdiği unutkanlıkla Alzheimer belirtisi arasında farklılık vardır. Örneğin kişi yıllardır kullandığı telefonunu kullanamamaya başlıyorsa Alzheimer belirtisi şüphesi söylenebilir. Doktora başvurulmalıdır.
Problem Çözememe ve Plan Yapma Sorunları
Photo by rawpixel from Pexels
Erken yakalanan Alzheimer’lı bazı insanlar, yönergeleri takip etmekte, sorunları çözmekte ve odaklanmakta zorlanırlar. Düzenli olarak yaptığı bir tarifte sürekli aynı sorunu yaşamak ya da faturalarla ilgili detayları sürekli unutmak belirti işaretidir.
Görme ve Ayırt Etme Sorunları
Kişi renkleri ayırt etmede zorlanabilir. Yine aynı şekilde nesneler arası mesafeler de sık sık yanılabilir. Bu durumda doktora başvurmak en doğru harekettir. Çünkü yaşlılık sürecinde gözler bozulabilir. Belirtilerden biri olsa da görme bozuklukları herkeste görülebilir.
Yer, Zaman ve Tarih Karışıklıkların Yaşanması
Erken Alzheimer’ın bir başka ortak belirtisi, yer veya zaman hakkında kafaların sık sık karışmasıdır. Kişi mevsimleri, ayları veya günün saatlerini takip etmekte zorlanıyorsa ve bu durum tekrarlanıyorsa dikkat edilmelidir. Ek olarak kişi bazı durumlarda nerede olduğunu hatırlamayabilir, ya da oraya nasıl gittiğini unutabilir.
Eşyaların Yerini Sık Sık Yanlış Yerleştirme ve Bir Türlü Bulamama
Kişi eşyalarının yerini sık sık değiştirmeye başlar ve bunları kolayca bulabilir. Örneğin çantanın içinde basit bir anahtarlık gibi.
Alzheimer’lı kişi, bir eşyayı nereye koyduğunu, özellikle sıra dışı bir yere koyarlarsa unutabilir. Ayrıca hatırlayamadığı için endişelenebilir ve çalındığına dair bir inanca dahi sahip olabilir.
Yazma ve Konuşma Problemleri
Kişi bir konuşmayı sürdürmekte zorlanabilir veya kendini tekrar edebilir. Ek olarak düşüncelerini yazmakta zorlanabilir. Kişi, daha sonra ne söyleyeceğini bulamadığı için konuşmanın ortasında duraksayabilir. Doğru sözcüğü bulmak isterken gerilebilir ve bu gözlemlenebilir.
Doğru sözcüğü bulamamak herkesin başına gelebilir ama sonunda hatırlayıp söyleyecektir. Eğer bir türlü söyleyemiyorsa ve bu durum sık yaşanıyorsa doktora başvurulmalıdır.
Karar Almada Sıkıntılar
Photo by Brett Sayles from Pexels
İnsanlar zaman zaman kötü kararlar verir. Bununla birlikte, erken şüphelendiğimiz Alzheimer’lı insanlar, iyi kararlar alma becerilerinde belirgin bir değişiklik gösterebilir.
Birkaç örnek;
- Gereksiz harcamalar
- Kişisel bakımda dikkatsiz davranma
Ruh Hali ve Kişilik Değişiklikleri
Alzheimer’lı bir kişi şaşkın, endişeli, şüpheli veya depresif olmaya başlayabilir. Bu işaretleri, işte, evde ve yabancı yerlerde de dahil olmak üzere çeşitli ortamlarda gösterebilirler.
Bu duygu değişimlerinden dolayı sinirlenebilirler veya meydana gelen değişiklikleri anlamlandırmakta sıkıntı çekerler. Bu, başkalarına karşı saldırganlık veya sinirlilik olarak ortaya çıkabilir.
Sosyal Hayattan Uzaklaşmak
Alzheimer geliştikçe, kişi zevk almak için kullandığı sosyal veya iş etkinliklerine katılmayı bırakabilir. İnsanlardan uzaklaşabilir.
Erken Teşhisin Önemi
Bir kişi yukarıda bahsettiğimiz belirtilerden birini veya birkaçını yaşıyorsa, mümkün olan en kısa sürede doktoruna başvurmalıdır.
Erken teşhis, hastalığın ilerlemesinin yavaşlamasına yardımcı olabilir. Alzheimer’ı teşhis etmek için standart bir test yoktur, bu nedenle doktor çeşitli faktörlere dayanarak teşhis koyacaktır.
Erken teşhis hayat kurtarır!
alzheimer belirtileri alzheimer septomları erkan alzheimer teşhisi
Son değişiklik: 16 Eylül 2020
